ExpressVPN-onderzoek onthult de gevaren voor jonge kinderen op sociale media

Als TikTok, Instagram en Facebook fysieke plaatsen waren, zouden de meeste ouders hun kinderen daar niet alleen naar toe laten gaan. Maar ondanks het feit dat de meeste socialmedia-platforms eisen dat hun gebruikers ouder zijn dan 13 jaar (vanwege wetten die bedrijven verbieden gegevens van kinderen te verzamelen), spraken we met kinderen van maar 4 jaar die elke dag sociale-netwerksites bezoeken.

Om beter te begrijpen in welke mate kinderen sociale media gebruiken en om de risico’s daarvan bloot te leggen, ondervroeg ExpressVPN meer dan 2.000 kinderen van 4 tot 13 jaar in de VS en het VK die toegang hebben tot het internet, en ook hun ouders of verzorgers (meer dan 2.000 volwassenen).

[Zorg ervoor dat je hele gezin online veilig blijft. Beveilig al je apparaten met een VPN-download]

Deze groep geeft een beeld van hoe vaak kinderen socialmedia-sites bezoeken, welke gevaren kinderen lopen bij het gebruik van deze platforms en hoe ouders met deze realiteit omgaan.

Hieronder staan enkele van onze bevindingen, samen met tips over hoe ouders hun kinderen kunnen leren veilig online te gaan.

Sommige vierjarigen besteden 21 minuten per dag aan sociale media 

Terwijl slechts ongeveer een kwart van de ondervraagde ouders zegt dat ze het goed vinden dat hun kinderen van 4 tot 13 jaar een socialmedia-account hebben — 29% in de VS en 21% in het VK — zegt meer dan de helft van hun kinderen dat ze social media gebruiken.

Aanzienlijk meer Amerikaanse (63%) dan Britse (53%) kinderen maken gebruik van sociale media. En deze kinderen brengen gemiddeld 28 minuten per dag door op sociale platforms.

Het is niet verrassend dat kinderen meer tijd op socialmedia-websites doorbrengen naarmate ze ouder worden. Het gemiddelde van 45 minuten per dag voor 13-jarige Amerikaanse en Britse kinderen is niet zo verrassend, maar het feit dat vierjarigen die toegang hebben tot sociale platforms gemiddeld 21 minuten per dag aan sociale media besteden, is dat wel.

Zijn ouders zich bewust van wat hun kinderen online doen? Vrijwel niemand antwoordde dat ze de internetactiviteiten van hun kinderen een jaar lang helemaal niet in de gaten houden. Hoewel sommigen vaker controleren dan anderen, zei 54% dat zij dagelijks of meer dan eens per dag de online activiteiten van hun kinderen controleren.

Hun methoden omvatten waarschijnlijk het controleren van telefoons en tablets, het beperken van de toegang, het in de gaten houden van hun kinderen terwijl ze online zijn of het gebruik van software of apps voor ouderlijk toezicht.

Wat betreft de online activiteiten waar ouders zich goed bij voelen, zegt 87% dat zij hun kinderen toestaan video’s te kijken op websites als YouTube en Netflix. Meer dan 80% staat ook toe dat hun kinderen online spelletjes spelen, terwijl 28% zegt er geen probleem mee te hebben hun kinderen toegang te geven tot het internet om artikelen te lezen.

Aangezien slechts een klein percentage van de ouders hun kinderen toestaat socialmedia-accounts te hebben, kunnen we alleen maar aannemen dat veel van de kinderen die sociale media gebruiken, dit doen zonder medeweten of toezicht van hun ouders.

Grootste bedreigingen voor kinderen online

Het ouderschap is beladen met zorgen, maar in het tijdperk van de sociale media worden moeders en vaders geconfronteerd met een nieuw soort machteloosheid. De meeste ouders kennen de potentiële gevaren van het gebruik van sociale media: cyberpesten, schending van de privacy, depressie als gevolg van de vergelijking met anderen, en — het meest verontrustend — online kinderlokkers die op jonge kinderen azen.

Toen we ouders vroegen wat volgens hen de grootste online bedreigingen zijn, zei 59% van de respondenten dat ze zich het meest zorgen maakten over het feit dat hun kind gepest zou worden. Daarna volgden de zorgen dat hun kind door een online kinderlokker in de val wordt gelokt, de angst dat hun kind online op aanstootgevende inhoud stuit en het risico van cyberstalking of intimidatie door andere gebruikers.

Maar wat zeggen jonge kinderen zelf eigenlijk online te ervaren? De grootste zorg voor onze kinderen is dat ze online iemand tegenkomen die onbeleefd is of vloekt (34%), gevolgd door enge video’s en enge beelden.

De vrees van ouders wordt bevestigd: 22% van de kinderen meldt dat ze online zijn gepest. Verontrustend is dat 17% van de ondervraagde kinderen door een vreemde is gevraagd naar welke school zij gaan en dat 14% zegt dat er naar hun huisadres is  gevraagd.

Enkele van de platforms waarop kinderen het vaakst zeggen dat ze deze negatieve scenario’s hebben meegemaakt, zijn:

In de VS

• YouTube (43%)
• Facebook (35%)
• TikTok (28%)
• Roblox (27%)
• Instagram (26%)

In het VK

• Roblox (34%)
• YouTube (34%)
• TikTok (25%)
• Fortnite (21%)
• Facebook (16%)

Kinderen voelen de behoefte om te liegen als ze op sociale media zijn

Omdat sociale-netwerksites geen kinderen onder de 13 jaar toelaten, is het niet verrassend dat een aantal van onze minderjarige respondenten (24%) hebben toegegeven over hun leeftijd te hebben gelogen op sociale media.

Ongeveer een op de zes kinderen zei dat ze hadden gelogen over hun adres of locatie op sociale-netwerksites, over wat ze deden als hen dat werd gevraagd, en over hun uiterlijk.

Hoewel we niet hebben gevraagd naar hun redenen om te liegen, impliceert het feit dat sommige kinderen  op sociale media liegen over waar ze wonen, wat ze doen en hoe ze eruit zien, dat ze de behoefte voelen om zichzelf online te beschermen, waarschijnlijk tegen vreemden. Het kan ook betekenen dat ze proberen te voldoen aan onrealistische maatschappelijke normen/druk die door de sociale media wordt opgelegd, en dat kan uiteindelijk schadelijk zijn voor hun geestelijke gezondheid.

Aangezien het gebruik van sociale media onder jonge kinderen naar verwachting alleen maar zal toenemen naarmate meer jongeren toegang krijgen tot het internet, is het belangrijker dan ooit om kinderen te leren over veiligheid op sociale media.

Kinderen leren van hun ouders, school en leeftijdsgenoten hoe ze veilig online kunnen gaan.

Desgevraagd is 76% van de ouders het ermee eens dat zij degenen zijn die het meest verantwoordelijk zijn om jonge kinderen te leren van sociale media af te blijven en zichzelf online te beschermen. Dit werd bevestigd door onze kinderen: meer dan 84% zei dat hun ouders en verzorgers hen hebben geleerd hoe ze het internet veilig kunnen gebruiken.

Slechts een klein aantal ouders vindt dat scholen (8%) en socialmedia-bedrijven (5%) het meest verantwoordelijk zijn om kinderen te leren veilig te blijven op sociale media, maar ongeveer de helft van de kinderen — 57% in het VK en 40% in de VS — meldt dat zij dit op school hebben geleerd, terwijl 17% zegt dat vrienden het hen hebben geleerd.

Top 5 tips om kinderen online veilig te houden

Kinderen en tieners brengen meer tijd voor een scherm door dan ooit. Niet alleen moedigen de meeste scholen e-learning aan voor schoolwerk (vooral na de pandemie), maar het internet is voor kinderen ook een geweldige manier geworden om contact te houden met vrienden en familie.

Omdat het onvermijdelijk is dat kinderen in aanraking komen met internet en sociale media, noemen wij hier een aantal maatregelen die je kunt nemen om hen online zo veilig mogelijk te houden:

1. Ouderlijk toezicht instellen

Door ouderlijk toezicht in te stellen voor de verschillende apparaten en toepassingen in je huis, kun je de hoeveelheid schermtijd van je kind beperken en bepalen waaraan hij/zij wordt blootgesteld wanneer hij/zij het internet opgaat.

Met ouderlijk toezicht kun je:

• de inhoud beheren waartoe elk gezinslid in je huishouden toegang heeft
• specifieke inhoudsfilters instellen om apps met ongepaste afbeeldingen, tekst of video’s te blokkeren
• een tijdstip instellen waarop je kind op internet kan surfen
• een tijdslimiet instellen voor online surfen

Zorg ervoor dat je ouderlijk toezicht toevoegt aan elk platform waartoe je kind toegang heeft, waaronder:

• spelcomputers
• apps en online diensten/games
• zoekmachines, zoals Google en Yahoo, enz.
• breedband en wifi thuis

2. Een open communicatie met kinderen bevorderen

Zorg ervoor dat je kinderen zich comfortabel genoeg voelen om alles met je te delen. Eerlijkheid bevorderen is de sleutel om ervoor te zorgen dat je kind jou vertrouwt en alles wat het online vindt met je deelt, ook als het niet gepest wordt.

Als je het moeilijk vindt om je kind zover te krijgen dat het zich voor jou openstelt, zijn hier een paar methoden die je kunt proberen:

• Vraag ze het op te schrijven op een papiertje, dat ze in een specifiek potje kunnen stoppen zodat je het later kunt lezen als ze er niet bij zijn.
• Vraag je kinderen om je te berichten of te mailen over vreemde voorvallen die ze online meemaken.
• Maak je kinderen erop attent dat ze contact kunnen opnemen met de Kindertelefoon als ze met iemand willen spreken die volledig losstaat van je gezin, en leg uit dat deze dienst hen passende steun en handige begeleiding biedt.

3. Waarschuw ze om geen online vrienden te worden met onbekenden

Het is belangrijk je kind te wijzen op het gevaar van vreemden, zowel in de online wereld als in de echte. Laat hen weten dat ze sceptisch moeten zijn over iedereen die ze online aanspreekt, en dat ze geen vrienden moeten worden als ze hen niet kennen.

• Leg uit dat mensen online valse profielen kunnen aanmaken en zich kunnen voordoen als iemand die ze niet zijn. Ze kunnen bijvoorbeeld liegen over hun leeftijd of zich voordoen als een kind of tiener terwijl ze eigenlijk volwassen zijn.
• Vertel je kind dat het voorzichtig moet zijn met wat het online deelt met vrienden, zelfs met degenen die hij/zij denkt te kennen. Vraag ze nooit te delen waar ze naar school gaan en waar ze met hun vrienden afspreken. Dit is het soort informatie dat online vreemden kunnen gebruiken om hen te volgen.
• Praat over de gevaren van websites en apps met directmessaging en videochat.
• Laat ze het meteen vertellen als een online onbekende vraagt om een persoonlijke ontmoeting. Herinner hen eraan dat het niet veilig is om in het echt af te spreken met iemand die ze online hebben ontmoet.

4. Denk aan de veiligheid van de gebruikersnaam

Zorg ervoor dat je je kinderen waarschuwt voor het gebruik van openbare gebruikersnamen die op hun eigen naam lijken. Als je kind bijvoorbeeld Wendy van de Molen heet en geboren is in 2013, moet zijn of haar gebruikersnaam op een socialmedia-account of een game-app niet zoiets zijn als “WendyvandeMolen13”.

Gebruikersnamen die persoonlijke informatie bevatten maken het voor kinderlokkers mogelijk om kinderen op te sporen. Moedig je kinderen in plaats daarvan aan om zo creatief mogelijk te zijn met de gebruikersnamen die ze online gebruiken.

5. Gebruik een VPN

Een VPN, of virtueel privénetwerk, leidt je online verkeer door een beveiligde tunnel. Dit betekent niet alleen dat het downloaden van een VPN, door alle gegevens te versleutelen, je gezinsleden veilig houdt als ze online zijn, maar ook dat het de anonimiteit vergroot door jouw apparaten een nieuw IP-adres op een andere locatie te geven.